Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), đầu tư vào năng lượng sạch toàn cầu trong năm nay dự kiến đạt mức kỷ lục 2.000 tỷ đô la Mỹ, gấp đôi so với đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch như dầu thô, khí đốt và than. Báo cáo mới nhất của IEA cho biết tổng đầu tư năng lượng toàn cầu dự kiến vượt 3.000 tỷ đô la, với khoảng 2/3 trong số đó dành cho năng lượng tái tạo, xe điện, năng lượng hạt nhân, lưu trữ điện và lưới điện.
Giám đốc IEA, Fatih Birol, cho biết: “Đầu tư vào năng lượng sạch đang lập kỷ lục mới ngay cả trong điều kiện kinh tế đầy thách thức. Điều này nhấn mạnh động lực đằng sau nền kinh tế năng lượng toàn cầu mới. Đối với mỗi đô la đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch, có tương ứng hai đô la đầu tư vào năng lượng sạch.”
IEA dự báo rằng chi phí và áp lực chuỗi cung ứng giảm đã hỗ trợ hoạt động đầu tư vào năng lượng sạch, mặc dù lãi suất cao làm tăng chi phí tài chính cho một số dự án. Ví dụ, chi phí tấm pin mặt trời và kim loại cần thiết để sản xuất pin đã giảm mạnh trong năm qua. Các mục tiêu giảm phát thải và nhu cầu củng cố an ninh năng lượng của các nước cũng góp phần thúc đẩy đầu tư vào năng lượng sạch.
Trung Quốc dự kiến sẽ chiếm tỷ trọng đầu tư lớn nhất cho năng lượng sạch trong năm nay, ước tính đạt 675 tỷ đô la, chủ yếu vào năng lượng mặt trời, pin lithium và xe điện. Châu Âu và Mỹ đứng ngay sau đó, với số tiền đầu tư lần lượt là 370 tỷ đô la và 315 tỷ đô la.
Năng lượng mặt trời đang thu hút đầu tư lớn nhất, với mức chi tiêu dự kiến hơn 500 tỷ đô la trong năm 2024. Đầu tư vào lưới điện dự kiến đạt 400 tỷ đô la, trong khi đầu tư cho pin lưu trữ điện dự báo vượt 50 tỷ đô la. Đầu tư vào năng lượng hạt nhân cũng tăng lên, chiếm khoảng 9% đầu tư cho năng lượng sạch trong năm nay.
Mặc dù năng lượng gió xa bờ gặp khó khăn do các vấn đề chuỗi cung ứng, chi phí tăng và giấy phép chậm trễ, nhưng sự hỗ trợ pháp lý mới và các cuộc phán lại hợp đồng mua điện gió thành công ở Liên minh châu Âu (EU) là điểm tích cực của ngành.
Tuy nhiên, IEA lưu ý rằng có sự mất cân đối lớn trong dòng vốn đầu tư, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển không bao gồm Trung Quốc, nơi tỷ lệ đầu tư vào năng lượng sạch chỉ chiếm khoảng 15%.
Đầu tư vào thăm dò và khai thác dầu khí toàn cầu dự kiến tăng 7%, lên 570 tỷ đô la trong năm nay, chủ yếu do các tập đoàn dầu mỏ quốc gia ở Trung Đông và châu Á dẫn đầu.
Để đạt mục tiêu phát thải carbon ròng bằng không vào năm 2050, đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch cần giảm hơn một nửa xuống dưới 450 tỷ đô la mỗi năm vào năm 2030 và tăng thêm 500 tỷ đô la mỗi năm cho các dự án năng lượng tái tạo, phát triển lưới điện và lưu trữ điện.
IEA cho biết, chỉ có 50 trong số gần 200 nước đã cam kết tăng gấp ba công suất năng lượng tái tạo tại hội nghị khí hậu COP28 thực sự đang đi đúng hướng để đạt được mục tiêu này. Báo cáo kêu gọi các nước cần nỗ lực nhiều hơn nữa để đáp ứng các mục tiêu về năng lượng và khí hậu.